Orkunýtnar byggingar

Rafmagnsskortur í mörgum héruðum á þessu ári, jafnvel fyrir háannatíma, sýnir brýna þörf á að draga úr orkunotkun opinberra bygginga til að ná orkusparnaðarmarkmiðum 12. fimm ára áætlunarinnar (2011-2015).

Fjármálaráðuneytið og húsnæðis- og byggingarráðuneytið gáfu í sameiningu út skjal sem bannar byggingu orkusparandi bygginga og skýrir stefnu ríkisins um að hvetja til endurbóta á opinberum byggingum til hagkvæmari orkunotkunar.

Stefnt er að því að draga úr orkunotkun opinberra bygginga um 10 prósent á hverja flatarmálseiningu að meðaltali fyrir árið 2015, með 15 prósenta lækkun fyrir stærstu byggingarnar.

Tölfræði sýnir að þriðjungur opinberra bygginga á landsvísu notar glerveggi sem í samanburði við önnur efni eykur orkuþörf til hitunar á veturna og til kælingar á sumrin. Að meðaltali er orkunotkun í opinberum byggingum landsins þrisvar sinnum meiri en í þróuðum löndum.

Það sem veldur áhyggjum er sú staðreynd að 95 prósent nýbygginga sem lokið hefur verið við á undanförnum árum dregur enn meira afl í sig en krafist er þrátt fyrir að ríkisvaldið hafi gefið út orkunotkunarstaðla árið 2005.

Koma þarf á skilvirkum aðgerðum til að fylgjast með byggingu nýrra bygginga og til að hafa umsjón með endurbótum á núverandi orkusparandi. Hið fyrra er enn brýnna þar sem bygging orkusparandi húsa þýðir sóun á peningum, ekki bara hvað varðar meiri orkunotkun, heldur einnig peningana sem varið er í endurnýjun þeirra til orkusparnaðar í framtíðinni.

Samkvæmt nýútgefnu skjalinu á ríkisstjórnin að ráðast í verkefni í nokkrum lykilborgum til að endurnýja stórar opinberar byggingar og hún mun úthluta styrkjum til að styðja við slík verk. Auk þess mun ríkið styrkja fjárhagslega uppbyggingu staðbundinna eftirlitskerfa til að hafa umsjón með orkunotkun opinberra bygginga.

Þá ætlar ríkisstjórnin að koma á fót orkusparandi viðskiptamarkaði á næstunni. Slík viðskipti munu gera þeim notendum opinberra bygginga sem spara meira en orkukvóta kleift að selja umframorkusparnað sinn til þeirra sem hafa meiri orkunotkun en krafist er.

Þróun Kína verður ekki sjálfbær ef byggingar þess, einkum opinberar byggingar, gleypa fjórðung af heildarmagni orku sem landið eyðir einfaldlega vegna lélegrar orkunýtnihönnunar.

Okkur til léttis hefur ríkisvaldið áttað sig á því að stjórnsýsluráðstafanir eins og að gefa fyrirskipanir til sveitarstjórna er langt frá því að nægja til að ná þessum orkusparnaðarmarkmiðum. Markaðsvalkostir eins og kerfi fyrir viðskipti með umfram sparaða orku ættu að örva áhuga notenda eða eigenda til að endurbæta byggingar sínar eða styrkja stjórnun fyrir skilvirkari orkunotkun. Þetta mun vera bjart horfur til að ná markmiðum þjóðarinnar um orkunotkun.