Àwọn ilé tí ó ní agbára tó pọ̀

Àìtó iná mànàmáná ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìpínlẹ̀ ní ọdún yìí, kódà kí àsìkò tó ga jùlọ tó dé, fi hàn pé ó ṣe pàtàkì láti dín agbára tí àwọn ilé ìjọba ń lò kù láti lè dé ibi tí wọ́n fẹ́ fi agbára pamọ́ sí nínú Ètò Ọdún Márùn-ún Kejìlá (2011-2015).

Ilé Iṣẹ́ Ìnáwó àti Ilé Iṣẹ́ Ilé àti Ìkọ́lé papọ̀ ṣe ìwé kan tí ó kà á léèwọ̀ fún kíkọ́ àwọn ilé tí ń fa agbára àti ṣíṣe àlàyé lórí ìlànà ìjọba láti fún àwọn ènìyàn níṣìírí láti tún àwọn ilé ìjọba ṣe kí wọ́n lè lo agbára wọn dáadáa.

Ète rẹ̀ ni láti dín agbára tí àwọn ilé gbogbogbòò ń lò kù sí ìpín mẹ́wàá nínú ọgọ́rùn-ún fún gbogbo agbègbè ní ọdún 2015, pẹ̀lú ìdínkù ìpín mẹ́ẹ̀ẹ́dógún nínú ọgọ́rùn-ún fún àwọn ilé tó tóbi jùlọ.

Àwọn ìṣirò fi hàn pé ìdá mẹ́ta àwọn ilé gbogbogbò ní gbogbo orílẹ̀-èdè ń lo àwọn ògiri dígí, èyí tí, ní ìfiwéra pẹ̀lú àwọn ohun èlò mìíràn, ń mú kí ìbéèrè agbára fún ìgbóná ní ìgbà òtútù àti fún ìtútù ní ìgbà ẹ̀ẹ̀rùn pọ̀ sí i. Ní àròpọ̀, lílo agbára ní àwọn ilé gbogbogbò ní orílẹ̀-èdè náà jẹ́ ìlọ́po mẹ́ta ti àwọn orílẹ̀-èdè tó ti gòkè àgbà.

Ohun tó ń bani nínú jẹ́ ni pé ìdá mẹ́rìndínlọ́gọ́rùn-ún nínú ọgọ́rùn-ún àwọn ilé tuntun tí wọ́n kọ́ ní ọdún àìpẹ́ yìí ṣì ń lo agbára púpọ̀ ju bó tilẹ̀ jẹ́ pé ìjọba àpapọ̀ ti tẹ̀jáde àwọn ìlànà tó ń gba agbára jáde ní ọdún 2005.

A gbọ́dọ̀ gbé àwọn ìgbésẹ̀ tó gbéṣẹ́ kalẹ̀ láti ṣe àbójútó kíkọ́ àwọn ilé tuntun àti láti ṣe àbójútó àtúnṣe àwọn ilé tí kò ní agbára púpọ̀. Èyí tó kọ́kọ́ ṣe pàtàkì jù bẹ́ẹ̀ lọ nítorí pé kíkọ́ àwọn ilé tí kò ní agbára púpọ̀ túmọ̀ sí ìfowópamọ́ owó, kìí ṣe ní ti agbára tí a ń lò nìkan, ṣùgbọ́n owó tí a ná nínú àtúnṣe wọn fún fífi agbára pamọ́ lọ́jọ́ iwájú pẹ̀lú.

Gẹ́gẹ́ bí ìwé tuntun tí a tú síta, ìjọba àárín gbùngbùn yóò bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ àgbékalẹ̀ ní àwọn ìlú pàtàkì kan láti tún àwọn ilé ìjọba ńlá ṣe, wọn yóò sì pín owó ìrànlọ́wọ́ láti ṣètìlẹ́yìn fún irú iṣẹ́ bẹ́ẹ̀. Ní àfikún, ìjọba yóò ṣètìlẹ́yìn fún kíkọ́ àwọn ètò ìṣàyẹ̀wò àdúgbò láti ṣàkóso lílo agbára àwọn ilé ìjọba.

Ìjọba tún ní èrò láti dá ọjà ìtajà tí yóò fi agbára pamọ́ sílẹ̀ láìpẹ́. Irú ìṣòwò bẹ́ẹ̀ yóò jẹ́ kí ó ṣeé ṣe fún àwọn olùlò ilé gbogbogbòò tí wọ́n ń fi agbára pamọ́ ju iye agbára wọn lọ láti ta owó ìfipamọ́ agbára wọn fún àwọn tí agbára wọn ga ju bí a ṣe fẹ́ lọ.

Ìdàgbàsókè orílẹ̀-èdè China kò ní pẹ́ títí bí àwọn ilé rẹ̀, pàápàá jùlọ àwọn ilé ìjọba, bá ń gba ìdá mẹ́rin nínú gbogbo agbára tí orílẹ̀-èdè náà ń lò nítorí pé agbára wọn kò dára.

Sí ìtùnú wa, ìjọba àárín gbùngbùn ti rí i pé àwọn ìgbésẹ̀ ìṣàkóso bíi fífún àwọn ìjọba ìbílẹ̀ ní àṣẹ kò tó láti mú àwọn àfojúsùn ìpamọ́ agbára wọ̀nyí ṣẹ. Àwọn àṣàyàn ọjà bíi ọ̀nà tí a fi ń ta agbára tí a fipamọ́ púpọ̀ yẹ kí ó ru ìtara sókè fún àwọn olùlò tàbí àwọn onílé láti tún àwọn ilé wọn ṣe tàbí láti mú kí ìṣàkóso lágbára sí i fún lílo agbára lọ́nà tí ó dára jù. Èyí yóò jẹ́ ìrètí tí ó dára fún mímú àwọn àfojúsùn lílo agbára orílẹ̀-èdè náà ṣẹ.